BASA JAWA

 URIP RUKUN

Gambar ing ngisor iki setitekna!

Sawise nyemak  gambar kanthi premati, coba critakna apa sing ditindakake  Bima karo kanca-kancane! 

Dhiskusia karo kulawargamu iang ngomah.

Wangsulanmu garapen ing ngisor iki.

1. Gambar sepisan lagi nindakke ..................................................

    

2. Gambar nomer loro lagi nindakke .............................................

  

3. Gambar nomer telu lagi nindakke .............................................

  

4. Gambar nomer papat lagi nindakke ..........................................

Sadurunge maca ayo nembang bebarengan!

Dhondhong apa Salak

Dhondhong apa salak, dhuku cilik-cilik

Gendhong apa mbecak, mlaku thimik-thimik

Adhik ndherek ibu, tindak menyang pasar

    Ora pareng rewel ora pareng nakal

    Mengko ibu mesthi mundhut oleh-oleh

    Kacang karo roti, adhik diparingi

Bocah-bocah, sawise nembang ayo ganti maca.

Teks wacan ngisor iki wacanen sing titi. 

Anggonmu maca gatekna lafale utawa pangucapane. 

Yen ana sing ora bisa nyuwuna pirsa marang gurumu.

Bapake Bima asmane pak Wibawa.

Ibune asma bu Dewi.

Pak Wibawa ngasta dadi guru SD.

Bu Dewi bukak toko cilik-cilikan.

Tokone manggon ing ngarep daleme.

Dagangane sawernane kabutuhan kulawarga.

Kayata: beras, gula, kopi, teh, lenga klentik, uyah, lan liya-liyane.

Pak Wibawa lan bu Dewi priyayine sregep.

Kabeh pegawean dilakoni kanthi temenan.

Pegawean sing  abot ditandangi bebarengan.

Kabeh padha tulung-tinulung.

Rini lan Bima tansah rukun.

Bocah loro ora tau tukar padu.

Saben dina bocah loro budhal sekolah bareng.

Ana ngomah Rini lan Bima wis sinau ngrewangi ibune.

Pak Wibawa yen ana ndalem ya rewang-rewang.

Kabeh tumandang gawe bebarengan.

Wong saomah katon rukun banget.

Saben dina duwe tugas dhewe-dhewe.

Rini ajeg nyapu latar lan nyiram kembang.

Bima senajan isih cilik wis sinau ngrewangi mbakyune.

Bapak lan ibune seneng atine.

Putrane sregep lan rukun.

Saben-saben dhawuh marang putrane.

Urip karo sedulur, tangga, kanca kudu rukun.

Rukun agawe santosa, crah agawe bubrah.

Kawruh sapala

asma            = jeneng

ngasta           = nyambut gawe

daleme          = omahe

lenga klentik   = lenga goreng

dagangan       = barang sing didol

ajeg               = mesthi

santosa          = kuwat

crah               = bubrah, pisah-pisah

Gladhen 1:  Mangsuli Pitakonan Isine Wacan

1. Sapa jenenge adhine Rini?

jawabane : __________________

2. Saiki Bima kelas pira?

jawabane : __________________

3. Sapa asmane bapak lan ibune Rini?

jawabane : __________________

4. Bapake Bima ngasta dadi apa?

jawabane : __________________

5. Tokone bu Dewi manggon ing ngendi?

jawabane : __________________

6. Apa wae dagangane bu Dewi?

jawabane : __________________

7. Sapa sing ora tau tukar padu?

jawabane : __________________

8. Rini lagi ngrewangi apa?

jawabane : __________________

9. Kapan Bima lan Rini ngrewangi bapak ibune?

jawabane : __________________

10. Wong kuwi kudu rukun karo sapa wae?

jawabane : __________________

Gladhen 2:  Mbedakake Pangucape Swara Jejeg lan Swara Miring

Gatekna katrangan ngisor iki!

Swara Jejeg lan Swara Miring

Swara  jejeg uga diarani swara sampurna, olehe maca padha karo tulisane.

Tuladha:

1. swara a  jejeg = ana, pira, sapa, mara, sega, maca

2. swara i jejeg   = iki, kuwi, pipi, siti, rugi, lagi

3. swara u jejeg = luru, guru, biru, maju,tumbu

4. swara e jejeg = sate, kene, jare, kowe, lele

5. swara o jejeg = loro, belo, kilo, ijo, kono

Swara miring uga diarani swara ora sampurna manawa olehe maca owah saka tulisane.

Tuladha:

1. swara a miring = bapak, sekolah, gawe, anak

2. swara i miring  = lading, adhik, dhuwit, wis

3. swara u miring = wisuh, weruh, pikun, tarung

4. swara e miring = bebek, golek, menek, tekek

swara e pepet  = wareg, wedi, geger, banger

5. swara o miring = adoh, dhondhong, terong

Gladhen 3:  Nulis Nganggo Ejaan  sing Bener

Bocah-bocah, ing ngisor iki ana  gambar. Setitekna, kuwi  gambar apa? Ayo tulisen nganggo ejaan sing bener!